Marius van Hoogstraten is Doopsgezind onderzoeker en prediker in Amsterdam en Frankfurt
Denken op de breuklijnen van religie, maatschappij, en de planeet
Ik werk als docent aan het Doopsgezind Seminarium (Vrije Universiteit Amsterdam), verbonden aan de Leerstoel voor Vrijzinnige Theologie. Ik ben ook als onderzoeker verbonden aan de Luxembourg School of Religion & Society.
In mijn onderzoek ben ik bijzonder geïnteresseerd in de vraag wat het betekent om goed samen te leven in tijden van crisis en catastrofe. Wat voor existentiële houding en wat voor geloof kunnen ons roepen aanwezig te zijn bij elkaar en bij het niet-menselijke leven om ons heen? De vraag hier - tenminste, zoals ik het zie - is niet alleen wat we zouden moeten doen, of hoe we hoop kunnen behouden, of zelfs hoe we een catastrofe kunnen afwenden, maar hoe we goed kunnen leven, met gerechtigheid en compassie en gemeenschap in het midden daarvan. Dit jaar komt er een boekje van mij uit waarin ik een doperse tekst uit 1527, de Schleitheimer Artikelen, in dit licht lees. In gesprek met Schleitheim stel ik dat dit in de eerste plaats een politieke vraag is: op het spel staat de fundamentele vorm van ons bij-elkaar-horen, en hoe deze tastbare ruimtes van vrijheid mogelijk maakt, vormt en reguleert te midden van een verwantschap met niet-menselijk leven. (Community and Catastrophe: An Ecclesio-Political Reading of the Schleitheim Confession, T&T Clark, verwacht in 2025).
In mijn proefschrift Theopoetics and Religious Difference bekeek ik hoe het werk van Richard Kearney, John D. Caputo, en Catherine Keller erbij kan helpen de “weerspannigheid” van religieuze verschillen te omarmen. Het is bij Mohr Siebeck verschenen (2020).
Een Koninkrijk van verborgen schatten en onverwachte etentjes
Naast mijn wetenschappelijke werk ben ik lekenpreker in de Doopsgezinde Gemeente Frankfurt am Main. Ongeveer elke zes weken sta ik daar op zondagochtend op de kansel. Kom een keer langs — we kunnen dan daarna iets gaan eten, als je zin hebt om te praten. Doopsgezinden zijn een kleine, wereldwijde en decentrale kerk met wortels in de radicale reformatie van de zestiende eeuw. Op haar eigen manier is onze gemeente een progressieve en open gemeenschap.
Maar samen Kerk zijn is meer dan een dienst op zondagochtend, en het Koninkrijk van God is vreemder en wonderbaarlijker dan we ooit in een liturgie zouden kunnen passen. In mijn ervaring wil God ons ontmoeten in het innig vertrouwde, de tradities en plaatsen waar we het meest thuis zijn — maar zoekt Ze ons ook waar we vreemd zijn, en roept ons in het ongewone en onverwachte. Ik vind mijn pastorale werk het bijzonderst als deze twee zich verbinden, op de momenten in ons leven wanneer het nieuwe in het oude binnenkomt, wanneer het Goddelijke het aardse en geschapene omarmt, en wij veranderd worden.
Bij dat soort grensmomenten horen vooral ook het vieren van de liefde en het rouwen om de dood. Als je op zoek bent naar iemand om in zo een tijd met je mee te gaan, kan je me graag een mail sturen om te bespreken wat voor rol ik daarbij kan spelen.
